Prijësit e kryengritjes së 1911 në Malësi të Madhe u tubuan në pllajën e Greçes për një kuvend, i cili u mbajt më 23 qershor 1911. Ky kuvend u mbajt në pllajën e Greçës, në perëndim të Selcës, në Malësinë e Madhe dhe u hartua nga Luigj Gurakuqi dhe Ismail Qemali. Me këtë akt kryengritja e armatosur e shqiptarëve të veriut kishte tani një program kombëtar në të cilin aderuan tashmë të gjithë shqiptarët. Eshtë shkruar shqip dhe frëngjisht e nënshkruhet nga Sokol Baci (Grudë), Dedë Gjo Luli (Hot), Dedë Nika (Grudë), Dodë Prëçi (Kastrat), Tomë Nika (Shkrel), Cal Dedi (Selcë), Lulë Rapuka (Vukel), Llesh Gjergji (Nikç), Gjeto Mark Ujka (Hot), Mehmet Shpendi (Shalë), Avdi Kola (Gimaj), Nikë Mëhilli (Shllak), Tup Cuni (Prekali), Binak Lulashi (Toplanë), Bash Bajrami (Nikaj) dhe Bek Delia (Dukagjin). 
Këtë dokument, i njohur si “Libri i Kuq” (për shkak të ngjyrës së ballinës së broshurës në të cilën u shtyp) ia paraqiti Kuvendit të krerëve të kryengritjes Luigj Gurakuqi.
Tringa e Smajl MartinitNë hyrje të memorandumit (“Librit të Kuq”) flitet për ndihmën që dhanë shqiptarët për të sjellë xhonturqit në fuqi. Memorandumi i Greçës parashtronte një program të plotë të autonomisë së Shqipërisë, ashtu siç ishte konceptuar ajo në platformën e Lëvizjes Kombëtare Shqiptare qysh nga koha e Lidhjes së Prizrenit. “Libri i Kuq” iu dorëzua nga përfaqësuesit e kryengritësve ambasadorit turk në Mal të Zi, Sadredin Beut, që e pranoi atë pa dhënë ndonjë përgjigje. Për të pasur garancinëe Fuqive të Mëdha për plotësimin e kërkesave të tyre, një delegacion i kryengritësve, i përbërë nga Luigj Gurakuqi, Dedë Gjo Luli, Sokol Baci etj., ua dorëzoi Memorandumin e Greçës përfaqësuesve të Fuqive të Mëdha në Cetinë. Malësorët filluan dhe zhvilluan kryengritjen të vetëdijshëm se nuk kanë mundësi dhe forcë të mposhtin turqit, por të bindur se do të ndikojnë në përmirësimin e pozitës së tyre dhe të bindin opinionin demokratik evropian në zgjedhjen e problemit të shqiptarëve. Në memorandum thuhej: “…na po bajmë fli për arsye të nalta politike dëshirat e pavarësisë që frymëzojnë popullin shqiptar tash pesë shekuj, e lypim vetëm autonomi të gjanë…”
DIKUR LIBRI I KUQ , SOT NJE KARTON TE KUQ…
-Ky shënim ka marrë spunto nga disa reagime të kreut të Shoqatës Atdhetare Patriotike M.Madhe, “Mjeshtërit të Madh “ Ilmi Kurti.I cili realisht ka dhwnw opinionin e tij rreth këtij “Kuvëndi Kombëtar “.E sollëm në kujtësë këtë ngjarje historike ndër më të lavdishmët jo vëtëm në historinë e trevës M.Madhe , por në mbarë Kombin , pikrisht një ditë para se të mbahët një tjetër “Kuvënd” nën “hijën” e pllajës së Greçës së Këlmëndit . Le të kuptohemi që në fillim . Pa asnjë notë “nënvlersimi” të një aktiviteti të tillë , mëndojmë të japim shkurtazi dy tre mëndime rreth gjithë kësaj “zhurme” që po bëhët për këtë Kuvënd .E para kemi lexuar në rrjetet sociale gjithë këto ditë një mori ftesash për shumë autoritete të politikës , të intelektualizmit , të pushtetit vëndor nga gjithë veriu i Shqipërisë . Në mës tyre rezultonte i ftuar edhe Kreu i Bashkisë Tonin Marinaj . Fillimisht kjo ftesë e kreut të Bashkisë nga gazeta e Alpeve , pikrisht për të marrë pjesë në Vermosh në qëndrën e kultures dhe turzimit , dukej si një “shaka” mbase me shumë kripë . Kjo u korrigjua shpejt . 
Kësisoj nga i ftuar Kreu i Bashkisë M.Madhe Tonin Marinaj u “bë” bashkëorganizator . Teksa i hedhim një sy axhendës së këtij Kuvëndi përveç anës financiare e cila me siguri do këtë pjesën e vet dhe Bashkia , si dhe një përshëndetje nga z. Tonin Marinaj si “ zoti shtepisë”, asgjë tjetër nuk mund të themi se ka dobi për M.madhe ky kuvënd . Kështu referuesit janë nga vënde dhe qytete te tjera të veriut të Shqipërisë dhe Kosovës , ndaj dhe referatët nuk dukën shumë më dobi . Ajo që duket më interesantja , si gjithënjë në të gjitha Kuvëndët e tjera të Alpeve , do të jenë ndarja titujve të nderit nga organizatoret . Ndaj me të drejtë lind pyetja , e dinë organizatoret se M.Madhe në përgjithësi e në veçanti Këlmëndi ka qënë dhe mbetën kryelartë jo për “kuvënde” të thjeshta , por me një pëshë sa vetë “shpatullat” e këtyre maleve qënderstare . Kujtojmë se edhe pse të ftuarit nga M.Madhe janë
kuadro , dhe intelektual me integritet , organizatorët do të duhej të mos kishin kursyer ftesat e tyre edhe për burrat më “mjeker” Akademik malësor , apo Gjneral e Shkencëtar , Poet e Shkrimtar kalibri më staturë ndërkombëtare . Mbase po të i ishtë lënë një hapësirë më shumë këtyre përsonaliteteve , pikrisht nga Vermoshi do të mund të kishim , jo librin e kuq të memorandumit të Greçës , por kartonin e kuq ndaj një klase politike që vashdimisht këto 30 vite e ka harruar M. Madhe . Pikrisht nga ky kuvënd malësorët do priteshin
kerkesa të tilla : Një pallat Kulture në Kryeqëndrën e M.Madhe , një stadium që premtohet dhe premtohet . Një Muzeum , që mungon , një … e sa gjatë do vazhdonte lista e pikave të “kartonit të kuq”. Por referuesit në këtë Kuvënd Kombëtar nuk kanë interesat e M. Madhe. Ndaj një karton të kuq e meritojnë edhe bashkëorganizatorët e këtij Kuvëndi .
